Την  Δευτέρα 20 Μαρτίου ήταν  η ημέρα της Εαρινής Ισημερίας για το 2017.Την ημέρα αυτή το μεσημέρι  οι ακτίνες του ηλίου πέφτουν κατακόρυφα  στον Ισημερινό και έτσι στα δύο ημισφαίρια της  γης, το Βόρειο  και  το Νότιο  η ημέρα και η νύχτα έχουν ίδια διάρκεια.

Αυτή την ημέρα  οι μαθητές  του  σχολείου είχαν την ευκαιρία να μάθουν για ένα σπουδαίο πείραμα  από τα 10 σπουδαιότερα στην ιστορία της Φυσικής «το πείραμα του Ερατοσθένη» , το οποίο έγινε πριν από 2500  χρόνια από τον αρχαίο Έλληνα μαθηματικό,γεωγράφο και αστρονόμο, Ερατοσθένη.

Ο Ερατοσθένης στο πείραμα αυτό  απέδειξε ότι η γη δεν είναι επίπεδη όπως την  θεωρούσαν την εποχή εκείνη αλλά σφαιρική  και μάλιστα μέτρησε την περιφέρεια της (περίμετρο) .  Από την περιφέρεια της γης υπολόγισε την ακτίνα της  με  ένα μικρό σφάλμα περίπου 2% . 

Το αξιοθαύμαστο είναι ότι για τους υπολογισμούς του χρησιμοποίησε   μόνο απλά εργαλεία  ,  το μυαλό του και την επινοητικότητά του .

Είχε διαβάσει σε ένα πάπυρο στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ότι  στην  Συήνη  (σημερινό Ασσουάν)  στις 21 Ιουνίου την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου,  το μεσημέρι , οι ακτίνες του ηλίου  φώτιζαν τον πυθμένα  ενός πηγαδιού, που σημαίνει ότι έπεφταν ακριβώς κάθετα, ενώ στην Αλεξάνδρεια οι ακτίνες του ηλίου έριχναν σκιά στα αντικείμενα.  Αυτό σημαίνει ότι η γη δεν είναι επίπεδη αλλά σφαιρική.

Μέτρησε το ύψος ενός ραβδιού και την σκιά του και μέτρησε  την γωνία που σχημάτιζε το ραβδί με την άκρη της σκιάς του. Ακόμη μέτρησε την απόσταση των δύο πόλεων της Συήνης - Αλεξάνδρειας ( λέγεται ότι έβαλε βηματιστές να μετρήσουν την απόσταση ) και υπολόγισε την περίμετρο της γης.

Την  Δευτέρα  20 Μαρτίου  και ώρα 12.31 ακριβώς οι μαθητές του  τμήματος  Β2  του σχολείου  μας πραγματοποίησαν  το όμορφο  αυτό πείραμα με την καθοδήγηση της καθηγήτριάς τους  Πεπονή Σωτηρίας, ΠΕ03 στο προαύλιο του σχολείου.

 Στην αρχή χωρίστηκαν σε 2 ομάδες και  η κάθε ομάδα είχε να μετρήσει  το ύψος ενός αντικειμένου και την σκιά του.

Η πρώτη ομάδα είχε για αντικείμενο έναν χάρακα του ενός μέτρου , ένα νήμα της στάθμης για να στέκεται  ο χάρακας ακριβώς κατακόρυφα στο επίπεδο της αυλής ,  μία μεζούρα για να μετρήσει με ακρίβεια την σκιά του χάρακα στις 12.31 ακριβώς   και ένα πίνακα τριγωνομετρικών αριθμών .

Η δεύτερη ομάδα είχε για αντικείμενο δύο γνώμονες τοποθετημένους έτσι ώστε  να είναι ενωμένοι και κάθετοι στο επίπεδο της αυλής , ένα μέτρο για να μετρήσει το αντικείμενο και την σκιά του και ένα πίνακα τριγωνομετρικών αριθμών.

Τα παιδιά έκαναν τις μετρήσεις τους και  βρήκαν την εφαπτομένη της ζητούμενης γωνίας φ, η οποία γωνία  πρέπει να είναι ίση με το γεωγραφικό πλάτος του σχολείου  μας και από την εφαπτομένη βρήκαν την γωνία φ.

 Ακόμη από  την ενημέρωση που τους έγινε  στην αίθουσα και με την βοήθεια του  GoogleEarth γνώριζαν την απόσταση του σχολείου από τον Ισημερινό  ΤΙ.

Με τα στοιχεία αυτά, γωνία φ και  απόσταση  του σχολείου από τον Ισημερινό   ΤΙ  και με τον παρακάτω  τύπο:

   τι/φ = περίμετρος/360⁰       τα παιδιά υπολόγισαν την περίμετρο της γης.

Έπειτα από τον τύπο για την περίμετρο ή μήκος κύκλου  Γ=2πρ   βρήκαν την ακτίνα της γης.                

Με το φύλλο εργασίας εδώ μπορούμε να κατανοήσουμε πως βρέθηκε η ακτίνα της γης από τα παιδιά.

Το πείραμα διοργανώθηκε και φέτος όπως και πέρυσι  από τα Εργαστηριακά Κέντρα Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε.) Σερρών, Πιερίας, Λακωνίας, Λέσβου και το 1ο Ηρακλείου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και με την υποστήριξη της Πανελλήνιας Ένωσης Υπεύθυνων Ε.Κ.Φ.Ε. (ΠΑΝΕΚΦΕ).